Calςotada, jak się jada cebule w Katalonii?

Calςots to odmiana cebuli charakterystyczna dla regionu Katalonii. Tam w marcu organizuje się fiesty zwane calςotadami. 

Calsots - grillowane, katalońskie cebule 

 

 

Katalonia zachwyca niecodziennymi świętami i festynami. Marzec w tym północno-wschodnim regionie Hiszpanii upływa pod znakiem calςotad fiest, podczas których jada się cebule.

Calςots, czyli co?

Nie są to jednak zwykłe, powszechnie znane cebule, lecz tzw. calςots, zielona odmiana cebuli, charakterystyczna dla regionu Katalonii. Są one łagodniejsze w smaku i wyglądają inaczej: białe, mniej bulwiaste, podłużne, podobne do pora. Sezon na te warzywa zaczyna się już pod koniec października, jednak to w marcu najczęściej urządza się calςotady. Calςots stają się, symbolem wiosny i też taki wydźwięk ma cała calςotada - jest to nie tyle święto cebuli, ile świętowanie końca zimy i początku wiosny. Warto zaznaczyć, że prawdziwe calςotady odbywają się poza światłami miast, na wsiach. Tam, najczęściej w gronie znajomych bądź rodziny, spędza się miło czas grillując zawinięte w gazetę cebule. Żeby dosięgnąć białej, jadalnej części, gołymi rękami ściąga się czarną, zwęgloną skórkę, po czym odchylając głowę zjada się soczystą część. Uprzednio macza się calςotsy w sosie romesco (salsa romesco), który jest również specjałem katalońskim i króluje na stołach podczas calςotady. Sos przyrządza się z migdałów, orzechów, pomidorów, czosnku, octu winnego, oliwy oraz z suszonych, słodkich papryczek, tzw. ñora. Jest pikantny w smaku i doskonale pasuje również do mięs, ryb i innych warzyw. Po najedzeniu się calςotsami czas na drugie danie, często mięsne, np. botifarras, tj. kataloński rodzaj kiełbasy z siekanego mięsa wieprzowego. Na okazję calςotady często specjalnie zamawia się szampana, tzw. cavę lub pija się czerwone wino. Zabawie często towarzyszą konkursy w stylu: kto zje więcej calςotsów w określonym czasie.

Skąd się wzięła tradycja urządzania calςotad?

Oryginalnie calςotada wywodzi się z miejscowości Valls na południu Hiszpanii. Uważa się, że sposób uprawy calςotów wymyślił pewien farmer pod koniec XIX wieku. Nazwa wzięła się od katalońskiego słowa calcar, czyli 'ubierać się'. Obecnie termin odnosi się do sposobu uprawy cebulek - są one przysypywane glebą za każdym razem, kiedy z ziemi wyłoni się łodyga, dzięki czemu warzywo uzyskuje podłużny kształt. W miejscowości Valls do dzisiaj znajduje się najbardziej rozwinięta uprawa tych cebul. W Valls duże popularne fiesty z okazji święta cebuli organizowane są rokrocznie jeszcze w ostatnią sobotę stycznia.

Na zdrowie - Calςots!

Calςots mają mnóstwo właściwości leczniczych, m.in. wpływają pozytywnie na układ trawienny. Ponadto uważa się je za afrodyzjaki, co być może wynika ze sposobu, w jaki się je spożywa. Smakcalςotów trudno poznać w Polsce, są one niedostępne w sklepach, dlatego prawdziwym smakoszom cebul poleca się wyruszyć w niezapomnianą podróż do Katalonii.