Friday 3 April 2015

Wielkanocne tradycje Katalonii



W Katalonii Semana Santa (Wielki Tydzień) to tydzień przed Wielkanocą i obejmuje Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wielką Sobotę, bez niedzieli wielkanocnej. Oznacza on koniec Wielkiego Postu i upamiętnia śmierć i zmartwychwstanie Jezusa. Barcelona, jako część Katalonii, tradycyjnie jest mniej religijna niż reszta Hiszpanii, a w szczególności mniej niż jej południowa część. Mimo to, wciąż ma swoje tradycje i uroczystości w tym okresie. W Niedzielę Palmową nazywaną "Diumenge de Rams" po katalońsku lub "Domingo de Ramos" po hiszpańsku, odbywają się parady oraz procesja wokół katedry z ludźmi trzymającymi palmy (tak naprawdę nie są to takie kolorowe palmy jak w Polsce ale po prostu gałązki). Według rymowanego katalońskiego powiedzenia: „Domingo de Ramos: al que no estrena se le caen las manos!”, co znaczy mniej więcej: „Niedziela Palmowa: Jeśli nie niesiesz czegoś nowego, twoje ręce odpadną!” 
Większość parad odbywa się w Wielki Piątek nazywany "Divendres Sant" (kat.) i "Viernes Santo" (hiszp.). Można na nich zobaczyć wielkie figury biblijne i często są to swego rodzaju przedstawienia teatralne. Tydzień ceremonii religijnych kończy się w Niedzielę Wielkanocną. W okresie tym cukiernie wypełnione są różnymi rzeźbami wykonanymi z czekolady, od postaci z bajek, aż po dzieła takie jak Sagrada Familia. Szczególnie w tym czasie oblegane jest muzeum czekolady, gdzie można zobaczyć najlepsze wystawy i czekoladowe rzeźby. 











Tradycja Mony

W Katalonii, w każdy poniedziałek Wielkanocy ojcowie chrzestni dają swoim podopiecznym tradycyjne ciasto wielkanocne, które nazywa się „Mona de Pascua”. Jest to ciasto biszkoptowe, podobne do tortu. Po świątecznym obiedzie (często pieczony królik, paella i wino) ciasto jest zjadane przez całą rodzinę i przyjaciół.
Wszelkiego rodzaju Monas są również sprzedawane w cukierniach.


Słowo Mona pochodzi z arabskiego słowa Munna co oznacza "jedzenie które dostajesz do ust", dar w postaci świeżej żywności, który Maurowie wykonywali dla swoich panów aby świętować zakończenie Wielkiego Postu. Pierwotnie tradycja „mony” była też symbolem początku wiosny i obfitości. Pierwsze Monas były robione z gąbczastego ciasta z czekoladą, jajami i llonganissa (jak sucha kiełbasa chorizo, ale nie tak czerwona i ostra). Obecnie w Katalonii można zobaczyć różne zabawne kompozycje mony, choć oryginalny wypiek bez jaja, nadal istnieje. Poniedziałek wielkanocny jest też nazywany „Diá de la mona de Pascua" (dzień ciasta wielkanocnego Mona).


Dansa Macabra de Verges Taniec śmierci w Verges - Girona


Jest to jeden z najbardziej oryginalnych i najstarszych obchodów Wielkanocnych, który został przywrócony z dawnej średniowiecznej tradycji Tańców Śmierci.Taniec śmierci jest jednym z najważniejszych przykładów istniejącego do dziś  tradycyjnego teatru Katalonii. W XIV w. czarna śmierć zniszczyła populację europejską i aż do dziś są wykonywane rytuały, które przypominają nam o ulotności życia…Podczas przedstawienia mieszkańcy snują się po ulicach w prostych jednak imponujących krokach reprezentując makabryczny taniec śmierci. Można zobaczyć mroczne skakające szkielety i inne ubrane w czarne szaty i poruszające się wraz z dźwiękiem bębnów postacie. Są też kosy, popiół, metaforyczny zegar bez rąk, a wszystko po to by przypomnieć nam o naszej ostatniej godzinie i niepewności kiedy ona nastąpi. Atmosfery dopełniają też palące się pochodnie i pełne grozy uderzenia bębnów. Taniec ten został uznany za tradycyjny festiwal narodowego zainteresowania.



Niepewność jutra



Passion of Esparraguera
 

Można powiedzieć, że teatr jest fundamentem katalońskiego Wielkiego Tygodnia.
Innym przedstawieniem związanym ze śmiercią i zmartwychwstaniem Chrystusa i które jest również częścią tradycji Katalonii jest La Passió d'Esparreguera wraz z Passió d'Olesa Montserrat. Jest to żywa sztuka przedstawiająca według biblii życie Jezusa w jego ostatnich godzinach życia. Przedstawienie jest czymś więcej niż tylko teatralnymi obchodami męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Jest to duży pokaz, w którym biorą udział nie tylko aktorzy, artyści ale również amatorzy oraz zwyczajni ludzie w łącznej liczbie nawet do 1000 osób. W wielu przypadkach jest to tradycja pokoleniowa przekazywana przez rodziny.




















No comments:

Post a Comment